به نام خالق یگانه هستی

 

 

 

 

مدیریت استراتژیک توزیع و پخش

مدیریت استراتژیک کانال های بازاریابی، توزیع و پخش، مدیریت استراتژیک سازمان ها و شرکت های پخش و توزیع، فروش مویرگی، کانال های توزیع

با نگرش بازار ایران و مثالها و مورد های مطالعاتی از شرکت های پخش و توزیع ایران

 

ترجمه و گردآوری

علی خویه و فهیمه احمدی

 

تهران

1390

 

 

 

 

 

 

 چاپ اول 1390

قیمت:     16000    تومان

تیراژ: 2200

چاپخانه:

کلیه حقوق محفوظ و مخصوص ناشر(مولف) و اسپانسر کتاب شرکت ......    می باشد

مراکز توزیع: انتشارات آگاه، انتشارات رسا، انتشارات دیدار – خ انقلاب

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

فصل اول. 6

مروری بر مدیریت استراتژیک توزیع و پخش... 6

1-1- تاریخچه، تعاریف و عوامل مدیریت استراتژیک توزیع و پخش... 6

1-1-1- تاریخچه  مدیریت استراتژیک توزیع و پخش... 6

1-1-2- تعاریف مدیریت استراتژیک توزیع و پخش... 7

1-1-3- نحوه تکامل مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  چگونه است؟. 9

1-1-4- عوامل مدیریت استراتژیک توزیع و پخش... 9

1-2- اصطلاحات کلیدی مدیریت استراتژیک توزیع و پخش... 12

1-2-1- استراتژی توزیع و پخش ست‌ها 12

1-2-2- بیانیه‌های مأموریت.. 13

1-2-3- فرصت‌ها و تهدیدات خارجی.. 13

1-2-4- نقاط قوت و ضعف داخلی.. 14

1-2-5- هدف‌های بلندمدت.. 15

1-2-6- هدف‌های سالانه. 15

1-2-7- سیاست‌ها 16

1-2-8- استراتژی توزیع و پخش ‌ 17

استراتژی توزیع و پخش  بعنوان شیوه: 18

استراتژی توزیع و پخش  به عنوان مکر: 18

استراتژی توزیع و پخش  به عنوان متد: 19

استراتژی توزیع و پخش  به عنوان وضعیت: 19

استراتژی توزیع و پخش  به عنوان پیش فرض: 19

1-3- الگوی مدیریت استراتژیک توزیع و پخش... 19

استراتژی توزیع و پخش  وانواع آن.. 23

2-1 انواع استراتژی توزیع و پخش  برمبنای میزان آزادی عمل رهبران سازمانی در شکل گیری استراتژی توزیع و پخش : 23

2-1-1- استراتژی توزیع و پخش  قصد شده یا مدبرانه. 23

2-1-2- استراتژی توزیع و پخش ‌های اضطراری.. 23

2-1-3- استراتژی توزیع و پخش ‌های از قبل طراحی شده: 24

2-1-4- استراتژی توزیع و پخش  کار آفرین. 24

2-1-5- استراتژی توزیع و پخش  ایدئولوژیکی: 25

2-1-6- استراتژی توزیع و پخش  پوششی.. 26

2-1-8- استراتژی توزیع و پخش  منفصل: 28

2-1-9- استراتژی توزیع و پخش  اجماعی: 28

2-1-10- استراتژی توزیع و پخش ‌های تحمیلی: 29

2-2- استراتژی توزیع و پخش ‌های یکپارچگی.. 29

2-2-1- یکپارچگی عمودی به بالا.. 29

2-2-3- یکپارچگی افقی.. 32

2-3- استراتژی توزیع و پخش ‌های متمرکز.. 33

2-3-1- رسوخ در بازار. 33

2-3-2- توسعه بازار. 34

2-3-3- توسعه محصول. 34

2-4- استراتژی توزیع و پخش ‌های تنوع.. 35

2-4-1- تنوع همگون. 36

2-4-2-تنوع افقی.. 37

2-4-3- تنوع ناهمگون. 37

2-5- استراتژی توزیع و پخش ‌های تدافعی.. 38

2-5-1- مشارکت.. 38

2-5-2- کاهش... 40

2-5-3- واگذاری.. 43

2-5-4- انحلال. 44

2-5-5- ترکیب.. 44

2-5-6- استراتژی توزیع و پخش ‌ ثبات.. 45

2-6- استراتژی توزیع و پخش ‌های عمومی مایکل پورتر.. 46

2-6-1- استراتژی توزیع و پخش ‌های رهبری هزینه‌ها 46

2-6-2- استراتژی توزیع و پخش ‌های تمایز. 47

2-6-3- استراتژی توزیع و پخش ‌های متمرکز. 49

2-6-4- مدل مزیت رقابتی ملت‌ها 51

2-7- استراتژی توزیع و پخش ‌های کلان.. 57

2-7-1- استراتژی توزیع و پخش ‌های مواجهه با دولت.. 58

2-7-2-  استراتژی توزیع و پخش ‌های ملی.. 58

2-8- استراتژی توزیع و پخش ‌های اصلی.. 60

2-9- استراتژی توزیع و پخش ‌های وظیفه‌ای.. 60

2-9-1- استراتژی توزیع و پخش ‌ واحدهای عملیاتی یا تولیدی.. 60

2-9-2- استراتژی توزیع و پخش  واحد مالی.. 61

2-9-3- استراتژی توزیع و پخش  واحد تحقیق و توسعه. 61

2-9-4- استراتژی توزیع و پخش  واحد بازاریابی.. 62

2-9-5- استراتژی توزیع و پخش  واحد منابع انسانی.. 63

2-9-6- استراتژی توزیع و پخش  واحد فناوری اطلاعات.. 63

2-10- استراتژی توزیع و پخش  چهارگانه شرکت‌های ژاپنی.. 63

2-10-1- ایجاد برتری در چهار بعد. 64

2-10-2- جستجوی مناطق بی‌دفاع.. 64

2-10-3- تغییر شرایط درگیری و نفوذ. 64

2-10-4- رقابت از طریق همکاری تنگاتنگ... 64

2-11- سایر استراتژی توزیع و پخش  ها 64

2-11-1- استراتژی توزیع و پخش  شبه‌قهرمانی.. 64

2-11-2- استراتژی توزیع و پخش ‌های جستاری.. 65

2-11-3- استراتژی توزیع و پخش ‌های متهورانه. 65

2-11-4- استراتژی توزیع و پخش ‌های نوع شرط‌بندی.. 66

2-11-5- استراتژی توزیع و پخش  صنایع تقسیم شده (مجزا). 66

2-11-6- استراتژی توزیع و پخش  مبتنی بر آزادی عمل (راهبردی). 66

2-11-7- استراتژی توزیع و پخش  مبتنی بر عوامل کلیدی موفقیت.. 67

2-11-8- استراتژی توزیع و پخش  مبتنی بر توافق نسبی.. 67

2-11-9- استراتژی توزیع و پخش  مبتنی بر ابتکارات جسورانه. 67

2-11-10- تمرکز تک کالایی یا تک خدمتی.. 67

2-11-11- تنوع ترکیبی.. 68

2-11-12- برداشت.. 68

2-11-13- استراتژی توزیع و پخش  تدافعی (کاهش). 68

2-11-14- بازگشت.. 68

2-11-15- تقلیل سرمایه. 68

فصل سوم. 69

مکاتب شکل گیری استراتژی توزیع و پخش  و برنامه ریزی استراتژیک توزیع و پخش... 69

3-1- مفاهیم  مربوط به پارادایم. 69

3-1-1- تعریف و کارکرد پارادایم. 69

3-2- پارادایم‌های شکل‌گیری استراتژی توزیع و پخش  مبتنی بر علم و هنر.. 72

3-2-1- دیدگاه برنامه‌ریزی تحلیلی و عقلانی.. 72

3-2-2- دیدگاه شکل‌گیری استراتژی توزیع و پخش  خلاقانه و هنری.. 72

3-2-3- دیدگاه تلفیق رویکردهای تحلیلی و خلاقیت.. 72

3-3- مکاتب اصلی شکل‌گیری استراتژی توزیع و پخش  و مدیریت استراتژیک توزیع و پخش... 73

3-3-1- پارادایم تجویزی (پیش‌تدبیری). 73

4-5-12- مدل چرخه عمر سازمان‌ها و کاربرد ان در برنامه‌ریزی استراتژیک توزیع و پخش... 241

4-5-12-کلیات فرآیند مدل‌سازی و تشکیل ماتریس پورت فولیو (ترکیب سبد سرمایه‌گذاری). 249

5-2- مدل های ترکیبی برنامه ریزی استراتژیک توزیع و پخش... 294

5-2-1- مدل ترکیبی فیلیپس... 294

5-2-3- روش برنامه‌ریزی بهبود عملکردPIP. 315

5-3- مدل های فرایندی برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک توزیع و پخش... 336

6-1-2- مدل تجزیه و تحلیل پایمزPIMS و ارزیابی استراتژی توزیع و پخش ‌های وظیفه بازاریابی.. 350

6-1-3- مدل بالاترین سطح ارزش ذهنیHPV با پرداخت کم‌ترین سطح هزینه‌ها LDC(مدل ارزش- مشتری). 352

6-1-5- ماتریس رشد آنسوف در پخش و توزیع. 360

6-1-6- مدل ماتریس استراتژی توزیع و پخش ‌های مالی.. 362

6-2- برنامه ریزی و انواع روش های برنامه ریزی پخش و توزیع. 363

6-2-1- گرایش ارتجاعی یا گرایش به گذشته: 363

6-2-2- گرایش غیرفعال یا گرایش به حال: 364

6-2-4- گرایش تعاملی:‌ 366

6-2-5- انواع روش های برنامه ریزی و سیر تحول آنها: 367

6-3- انواع روش های ایده پردازی در شرکت های پخش و توزیع. 372

6-3-1- سکون‌زدایی.. 372

6-3-3- نقشه‌برداری از ذهن. 372

6-3-4- تصویرسازی.. 373

6-3-8- نظام پیشنهادات.. 375

6-3-9- نقشه‌برداری جریان ارزش VSM.. 376

6-3-10- تجدید ارتباط واژه ها 377

6-4-  بصیرت و تفکر استراتژیک توزیع و پخش : 377

6-5-  مدیریت تغییر: 379

6-6- مدیریت دانش در شرکت های پخش و توزیع: 380

 

 

 

پیش‌گفتار مولفان

پیش گفتار حامی مادی و معنوی کتاب

دیباچه

قدردانی‌ها

تقدیم به تمامی دست اندرکاران کسب و کار پخش و توزیع

 

فصل اول

مروری بر مدیریت استراتژیک توزیع و پخش

1-1- تاریخچه، تعاریف و عوامل مدیریت استراتژیک توزیع و پخش

1-1-1- تاریخچه  مدیریت استراتژیک توزیع و پخش

قبل از انقلاب صنعتی، انسان ها برای ادامه حیات خویش کار می کردند و به این ترتیب غالبا به اندازه نیاز خود تولید می کردند، تغییر این ساخت فکری بعد از انقلاب صنعتی، جای خود را به فعالیت معطوف به هدف سود، واگذار کرد. این تغییر ذهنیت، صنایع دستی و واحد های تولیدی پرکنده و کوچک اقتصادی را زیر یک سقف جمع کرده و متمرکز ساخت. به این ترتیب، بعد از انقلاب صنعتی تعداد و بزرگی سازمان ها رو به افزایش گذارد و تنوع فعالیت هاو پیچیدگی ساختارهایشان آغاز شد. در نتیجه این پیشرفت ها، سازمان ها به صورت تشکل های حاکم در جوامع در آمدند. در فرهنگ مدیریت به این پیشرفت ها انقلاب اداری نام داده می شود.

با ادامه این روند، نیاز به قشر اداره کننده که توانایی های لازم را دارا باشند بیشتر احساس می شد. همراه با افزایش تدریجی مسائل سازمان و مدیریت، نیاز روی آوری بیشتر به تکامل سیستماتیک موضوع احساس شده موضوع احساس شده و از اوایل قرن بیستم به بعد فعالیت های علمی و تحقیقاتی آغاز شد. اگر تحقیقات علمی اندیشمندان مدیریت کلاسیک در این زمینه، بعنوان پیشرو قبول کنیم، پدیده مدیریت و حل مسائل سازمانی به صورت علمی پدیده ای نو محسوب می شود. پیدایش مدیریت استراتژیک از لحاظ تاریخی بعداز ظهور مدیریت علمی و مصادف با میانه دوم سده بیستم است. اما تکامل و تدوین آن بصورت یک سبک مدیریتی، تکنیکی نسبتا نوین است.

1-1-2- تعاریف مدیریت استراتژیک توزیع و پخش

تعاریف مختلف و گاه ناسازگاری از استراتژی توزیع و پخش  و مدیریت استراتژیک ارائه شده است. به تعبیر یکی از متخصصان مدیریت این عبارات مانند« هنر» است که وقتی آنها را می‌بینیم تشخیص دادن آنها آسان است اما وقتی در پی تعریف کردن و توضیح دادن آنیم خیلی مشکل به نظر می‌رسد.

تعریف اول: هنر و علم تدوین، اجرا و ارزیابی تصمیمات وظیفه‌ای چندگانه که سازمان را قادر می‌سازد به هدف‌های بلندمدت خود دست یابد. همان‌گونه که از این تعریف استنباط می‌شود در مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  برای کسب موفقیت سازمانی بر چندین عامل تأکید می‌شود: هماهنگ کردن مدیریت، بازاریابی، امور مالی (حسابداری)، تولید(عملیات)، تحقیق و توسعه و سیستم‌های اطلاعات رایانه‌ای.

تعریف دوم: مدیریت عبارت است از فرایند تضمین دستیابی سازمان به فواید ناشی از به کارگیری استراتژی توزیع و پخش ‌های مناسب.طبق این بیان، یک استراتژی توزیع و پخش  مناسب مطابق با نیازمندی‌های یک سازمان در زمان مشخص تعریف می‌شود.فرایند مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  شامل شش گام متوالی و مستمر است:

1- تجزیه و تحلیل محیطی

2- پایه گذاری جهت‌گیری سازمانی

3- هدف‌گذاری

4- تعیین و تدوین استراتژی توزیع و پخش ‌ها

5- بسترسازی و اجرای استراتژی توزیع و پخش ‌ها

6- کنترل استراتژی توزیع و پخش ‌ها

یک مدیر استراتژی توزیع و پخش باید هم به برنامه‌ریزی و هم به کنترل بپردازد، چرا که تنها یک غیرمدیر بدون برنامه‌ریزی، سعی در کنترل فعالیت‌ها می‌کند. لذا فرایند مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  به صورت زیر تعریف می‌شود: «مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  عبارت است از هنر و علم فرمول‌بندی، اجرا و ارزیابی تصمیمات چندبعدی-با تاکید بر یکپارچه‌سازی عوامل مدیریت ، بازاریابی، امور مالی، تولید یا خدمات، کانال های توزیع، لجستیک، تحقیق و توسعه وسیستم‌های اطلاعاتی و غیره- جهت رسیدن به اهداف سازمانی.»

تعریف سوم: تصمیمات و فعالیت‌های یکپارچه در جهت توسعه استراتژی توزیع و پخش ‌های مؤثر، اجرا و کنترل نتایج آنهاست. بنابراین مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  فعالیت‌های مربوط به بررسی، ارزشیابی و انتخاب استراتژی توزیع و پخش ‌ها، اتخاذ هر گونه تدابیر درون و بیرون سازمانی برای اجرای این استراتژی توزیع و پخش ‌ها و در نهایت کنترل فعالیت‌های انجام شده را در برمی‌گیرد.

تعریف چهارم:  روشی منطقی، عینی و سیستماتیک برای اتخاذ تصمیمات بزرگ در یک سازمان. در این مدیریت سعی می‌شود اطلاعات کمی و کیفی به گونه‌ای تنظیم گردند که بتوان تحت شرایط نامطمئن تصمیماتی اثربخش اتخاذ کرد. با وجود این، مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  یک علم محض نیست که براساس قانون علمی (4 = 2× 2) عمل نماید. با توجه به تجربه‌های گذشته، «برای اتخاذ تصمیمات خوب استراتژیک توزیع و پخش » لازم است از «قضاوت‌های شهودی» استفاده کرد. به ویژه برای تصمیم‌گیری در شرایط بسیار نامطمئن یا مواردی که هیچ نمونه‌ای در گذشته نداشته باشند باید از «قضاوت‌های شهودی» استفاده کرد. همچنین هنگامی که متغیرهای بسیار به هم وابسته وجود دارند یا هنگامی که فشارهای زیادی وارد می‌آید که تصمیمات درست باشند و یا هنگامی که باید از چندین راه‌حل شناخته شده، یکی را انتخاب کرد، این شیوه تصمیم‌گیری مفید واقع خواهد شد. چنین شرایطی بیانگر ماهیت و عصاره مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  می‌باشند.

نکته1-1: از یک دیدگاه، فرآیند مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  تلاشی است برای تهیه نسخه دوم از آنچه در مغز یک انسان بسیار باهوش و نخبه می‌گذرد، یعنی کسی که دارای درک مستقیم از امور است، همان شخصی که از زیر و بم شرکت آگاه است و این دانش فطری و نعمت خدادادی را با تجزیه و تحلیل‌های علمی در هم می‌آمیزد.

تعریف پنجم: مجموعه تصمیم ها و اقدامات مدیریتی است که عملکرد بلند مدت یک شرکت را تعیین می کند.

مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  عبارت است از بررسی محیطی (هم محیط خارجی و هم محیط داخلی) تدوین استراتژی توزیع و پخش ، اجرای استراتژی توزیع و پخش ، ارزیابی و کنترل. بنابراین مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  بر نظارت و ارزیابی بر فرصت ها و تهدیدهای خارجی در سایه توجه به نقاط قوت و ضعف یک شرکت تأکید دارد.

 تعریف ششم: فرآیند مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  براساس این باور قرار دارد که سازمان‌ها ناگزیرند به طور دائم بر رویدادهای داخلی و خارجی و روندها نظارت کنند تا بتوانند در زمان مناسب و برحسب ضرورت خود را با تغییرات وفق دهند. نرخ و ژرفای تغییراتی که بر سازمان‌ها اثر می‌گذارند بسیار زیاد است. برای مثال، به پدیده‌هایی چون ویندوز 98، بازرگانی با شبکه اینترنت، پزشکی لیزری، اسلحه‌های لیزری، سالخورده‌تر شدن جمعیت و جنون ناشی از ادغام شرکت‌ها توجه نمایید. سازمان‌ها برای بقای خود باید بتوانند به شیوه‌ای زیرکانه این تغییرات را شناسایی کنند و خود را با آن‌ها وفق دهند. هدف فرآیند مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  این است که برای سازمان‌ها این امکان را به وجود آورد که بتوانند در دوره‌های بلندمدت به شیوه‌ای موفقیت‌آمیز خود را با شرایط در حال تغییر وفق دهند.

نکته 2-1: نیاز به سازش در برابر تغییرات باعث شده است که شرکت‌ها، از نظر مدیریت استراتژیک توزیع و پخش ، پرسش‌های زیر را مطرح کنند. ما در آینده به چه کار یا فعالیتی مشغول خواهیم بود؟ آیا ما در رشته یا زمینه درستی کار می‌کنیم؟ آیا ما باید شکل سازمان و فعالیت‌های خود را تغییر دهیم؟ چه رقبای دیگری وارد این صنعت خواهند شد؟ باید چه استراتژی توزیع و پخش ‌هایی را به اجرا درآوریم؟ مشتریان ما چگونه تغییر می‌کنند؟ آیا فن‌آوری جدیدی ارائه می‌شوند که بتوانند ما را از صحنه فعالیت خارج کنند؟

1-1-3- نحوه تکامل مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  چگونه است؟

مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  طی چهار مرحله تکامل می یابد:

مرحله 1: برنامه ریزی مالی اساسی: با هدف اهمال کنترل عملیاتی بهتر از طریق تلاش برای تأمین بودجه ها.

مرحه 2: برنامه ریزی مبتنی بر پیش بینی: با هدف برنامه ریزی مؤثرتر به منظور کمک به رشد سازمان از طریق تلاش برای پیش بینی آینده فراتر از سال بعد.

مرحله 3: برنامه ریزی با تأکید بر محیط خارجی سازمان (برنامه ریزی استراتژیک توزیع و پخش ): با هدف تأمین خواسته ها، نیازها و سلایق بازارها و موفقیت در رقابت از طریق تلاش برای جا انداختن و اعمال تفکر استراتژیک توزیع و پخش .

مرحله 4: مدیریت استراتژیک توزیع و پخش : با هدف کسب مزیت رقابتی و آینده ای موفق از طریق مدیریت تمام منابع.

1-1-4- عوامل مدیریت استراتژیک توزیع و پخش

فرآیند مدیریت استراتژیک توزیع و پخش  دربرگیرنده سه مرحله می‌شود: تدوین استراتژی توزیع و پخش ‌ها، اجرای استراتژی توزیع و پخش ‌ها و ارزیابی استراتژی توزیع و پخش ‌ها. مقصود از تدوین استراتژی توزیع و پخش  این است که مأموریت شرکت تعیین شود، شناسایی عواملی که در محیط خارجی، سازمان را تهدید می‌کنند یا فرصت‌هایی را به وجود می‌آورند، شناسایی نقاط قوت و ضعف داخلی سازمان، تعیین